Elektriğin HIFI sistemlerdeki öneminden daha önce bahsetmiştik. Bir HIFI sistemde elektrikle çalışan bir çok cihaz bulunur. Cihazlara elektriği stabil ve saf halde ulaştırabilmek, bu cihazlardan alınacak performansı da belirleyen önemli bir faktördür. Bunun için bir çok power kablo kullanırız. Bu power kabloların elektriği alacağı kaynak ekipman ise grup prizdir.
Grup prizler bulunduğunuz mekanın elektrik şebekesi ile (yani duvardaki priz ile) cihazlarınız arasında bir köprü vazifesi görür. Dolayısı ile bu köprüde bir kayıp olmaması önemlidir. Markalı, HIFI standartlarında iyi bir grup priz satın almak buradaki en basit ve sağlam çözümdür. Ancak maliyetlidir.
Bu sebeple kendi grup prizimizi yapmak alternatif çözümlerden biridir.
Peki iyi bir grup prizde dikkat edilecek hususlar nelerdir. Madde madde anlatmaya çalışayım. Çünkü kendi grup prizimizi yaparken bu prensiplere mümkün olduğunca uymaya çalışacağız.
1.Grup prizin en önemli parçası içinde kullanılacak priz modülleridir. Bu prizlerin iç yapısında iletkenlik açısından kaliteli malzemeler bulunmalıdır. En az saf bakırdan yapılmış malzemeler tercih edilmelidir.
2.Aynı şekilde yalıtkanlık da güvenlik açısından çok önemlidir. Çok fazla yüke maruz kaldığında eriyen plastik kaplamalar yerine mümkünse seramik ya da kaliteli sert, ısıyı dayanıklı kaplamaları bulunan modeller tercih edilmelidir.
3.Grup prizin dış kasası alüminyum tercih edilmelidir. Çünkü titreşim her cihaz üzerinde olduğu gibi bu ekipmanda da istenmeyen bir faktördür. Tabii markalı bir takım üreticiler çok daha profesyonel çözümler üretmiş olabilirler. Ancak biz kendi çözümümüzü ucuza mal etmek istiyorsak buna dikkat etmeliyiz.
4.Grup prizin içinde kullanılacak olan priz modüllerini birbirine bağlayacak olan kablo için yine kaliteli elektrik kabloları kullanılmalıdır. Bakır ya da gümüş tercih edilebilir. Tabii burada kalınlık önemli çünkü çok kalın bir kablonun içeride priz modüllerinin yerleşimine engel olacağı unutulmamalıdır. (Bu konuda montajı yapacak olan elektrikçinizden öneri alabilirsiniz.)
5.Grup prizi duvardaki prize bağlayacak olan ana kablo ise özünde bir power kablodur aslında. Bütçenize göre alacağınız bir power kablonun dişi ucunu sökerek, grup prize lehimletmeniz işinizi görecektir. Ya da grup prizinize dişi ucun gireceği bir IEC taktırmanız da mümkündür. Ben maliyeti azaltmak için doğrudan lehimletmeyi tercih ettim. Çünkü her parça gibi IEC'nin de kalitesi önemlidir. Kaliteli bir IEC maliyeti artıracaktır.
6.Bir önceki maddede duvara takılacak olan power kabloyu hazır alabileceğinizi belirtmiştim. Ama kendiniz bütçenize göre kablo ve erkek shukoyu ayrı ayrı alıp bu kısmı daha ucuza getirebilirsiniz. Tabii yine belli bir kalite standardı üzerinde olmasını hatırlatmama gerek yok. Yani ana kablo olarak buzdolabı kablosu tadında bir elektrikçi kablosu alıp takabilirsiniz, iş görür ancak bu anlatmaya çalıştığımız HIFI standartlarında olmayacaktır.
İşte bu prensiplerle yapacağımız bir grup priz, alacağımız markalı bir grup prizden fersah fersah aşağıda olmayacaktır.
Ben kendi grup prizimi yaptırırken araştırmalarım sonucunda aşağıdaki malzemelere ulaştım. Başka malzemeler de tercih edilebilir tabii ama bunlar benim kolaylıkla ulaşabildiğim ve yukarıdaki prensiplere uyan malzemelerdi.
Priz modülü: Legrand marka priz modülleri (gittigidiyor'dan)
Yaptığım araştırmada Legrand'ın priz modüllerinin yukarıda tariflediğim standartlarda imal edilmiş olduğunu gördüm. Bir çok serisi bulunuyor. Ben Armada 077213 serisini kullandım.
Alüminyum kasa: Çetinkaya priz blokları (3faz.com sitesinden)
Bu markayı tercih etmemin özel bir anlamı yok. Alternatifi çok fazla olmayan ve uzaktan erişebileceğim bir üründü. Kaçlı olması gerektiğine siz ihtiyacınıza göre karar verebilirsiniz. Örneğin ben 8 girişli grup priz yaptırmak için 16 modüllü priz bloğu almıştım. Çünkü 16 modüllü kasa içine 45X45 mm. boyutunda 8 adet priz modülü sığabiliyor.
İç kablolama: Burada önünüzde çok seçenek var. Buna kendiniz karar verin. Kaliteli hifi markalarının duvar içi kablolama için kullandıkları ürünleri de tercih edebilirsiniz. Çok fazla bir uzunluğa ihtiyacınız olmayacaktır. Ancak yukarıda dediğim gibi çok kalın kablolar modülleri birbirine bağladıktan sonra, yerleştirirken sorun çıkaracaktır. 1,5 mm kesitinde bir kablonun uygun olacağını söyleyebilirim. Ancak öncesinde montajı yapacak elektrikçinizden bir fikir isteyebilirsiniz. Tabii montajın gümüş lehim ile yapılmasının daha iyi olacağını alt başlık olarak belirtmeliyim.
Grup priz ana kablosu: Aynı şekilde bunun için de çok fazla alternatif var. Uzunluğu sisteminiz ve duvar priziniz arasındaki mesafe kadar olmalıdır. Eğer mesafe kurtarıyorsa 1.5m 'lik hazır bir power kabloyu bozarak yapabilirsiniz. İnternette bütçenize uygun çok fazla alternatif bulabilirsiniz. Çok fazla cihazın elektrik yükünü kaldıracağı için çok ince bir kablo seçmemenizi öneririm.
Duvar prizine girecek olan erkek shuko: Alternatifler çok fazladır.Bakır, gold, gümüş, rodium, pladium seçenekleriniz var. Hepsinin sese katkısı farklı farklıdır. Ancak çok kaliteli bir shuko yapacağınız bu DIY çalışmanın maliyetini tek başına bile katlayabilir. Dolayısı ile amaç eğer ucuza belli bir standardın altına düşmeden bu işi yapmak ise piyasada bulunan kaliteli bakır malzemeden üretilmiş hifi shukolarını öneririm.
Tabii ben durur muyum; yukarıda belirttiğim ana prensiplere ek olarak bazı tweak geliştirmeleri de yaptım. :)
Size yukarıda alüminyum kasa üzerindeki titreşimin öneminden bahsetmiştim. Bu amaçla bir marangoza bu kasanın içine sığabileceği Irreco ağacından bir hazne yaptırdım. Bu hazne sıkı sıkı kasayı sarmalı ve sağ ve sol yüzlere baskı yapmalıydı. Birebir ölçüleri vermiş olmama rağmen malesef marangozlara dikkat etmeniz lazım.
1mm. bol gelen gelen ahşap hazneyi sıkıştırmak için extra çözümler üretmem gerekti. Tam olarak hayal ettiğime ulaşamasam da sonuç olarak istediğimi elde ettim.
Daha sonra bu ahşap haznenin altına da şimşir ağacından ayaklar monte ederek sistemimi bağladım.
Son olarak priz bloğunun yere stabil basması için üzerine ağırlıklar koyduğumu ve taş gibi yere oturttuğumu da eklemem gerekir.
Sonuç : Her elektrik geliştirmesinde elde edilen sonuç ile aynı aslında. Çok daha sessiz bir arka plan ve bununla birlikte gelen bir çok olumlu etki...
-Böylelikle artan mikro detaylar.
-Sahne yerleşimin belirginleşmesi.
-Sıkı ve tok altlar.
-Alınabilecek iyi (3000-4000 TL bandında) markalı bir grup prizin 4'te biri fiyatına maliyet.
Bu çalışmayı 2020 Ocak ayında toplamda yaklaşık 600 TL'e mal ettim. (Elimde kenarda hazır power kablo vardı. Fiyata bu parça dahil degildir.) Şimdi maliyet fiyatları artmış olabilir ancak markalı grup prizlerin fiyatlarının da döviz artışlarından doğrudan etkilendiğini düşünürseniz hala güzel bir alternatif olduğunu göreceksiniz.
Müzikle kalın... Sevgiler...
